بالانس درجا بهتر است یا بالانس کامپیوتری؟
همه ی ما لرزش فرمان و بدنه، کشیده شدن فرمان به طرفین ، سایش لاستیک و مشکلاتی از این دست را تجربه کردیم. بالانس چرخ ها جزو کارهایی هست که مداوم و دوره ای باید انجام شود حتی اگه ماشین علائمی نداشته باشد. جهت بالانس کردن روش های متعددی وجود دارد. مشهور ترین آنها روش بالانس درجا و کامپیوتری میباشد.
قبل از صحبت راجع به دستگاه ها با شکل آنها آشنا شوید.
چرا بالانس کنیم؟
توازن وزن صحیح چرخ ها از مهمترین مسایل نگهداری خودرو میباشد.هم وزن نبودن تاثیر بسزایی در سایش لاستیک ها میباشد.توزیع سایش در تمام سطوح لاستیک به فرمان پذیری دقیق لاستیک کمک بسزایی میکند.این سایش برای چرخ های عقب و جلو باید بطور مدام بررسی شود.هم راستایی یا بالانس بجز فرمانپذیری روی مصرف سوخت خودرو نیز تاثیر بسزایی دارد.
وقتی بالانس درست انجام شود، لاستیک ها نسبت به حرکت رو به جلو و تغییر جهت یا فرمان پذیری مقاومت نمیکنند.همین مقاومت نکردن روی مصرف سوخت تاثیر بسزایی دارد. از دیگر مشکلات بالانس نبودن میتوان به استهلاک سیستم جلوبندی نیز اشاره کرد. سیستمی با هزینه های گزاف تعمیر که به سادگی قابل کنترل میباشد.
این هموزنی لاستیک ها توسط ابزارهایی قابل بررسی است که به دستگاه بالانس مشهورند.این دستگاه ها دارای نمونه ی درجا با قابلیت بالانس کردن بدون جداسازی لاستیک از بدنه و کامپیوتری با جدا کردن لاستیک از بدنه هستند.
کی بالانس کنیم؟
بجز زمان هایی که مشکلی در کنترل خودرو میبینید در این مواقع نیز باید لاستیک ها بالانس شوند:
نصب لاستیک جدید
جابجایی در چینش چرخ ها
پس از پنچرگیری یا آپارات
پس از تعویض قطعات جلوبندی
نحوه کار بالانس درجا یا روکار
بالانس درجا یا بالانس روکار، نوعی دستگاه بالانس ابتدایی است که بدون باز کردن چرخ از روی خودرو اقدام به بررسی بالانس بودن چرخ میکند. این دستگاه به هیچ وجه استاندارد نبوده و در تعمیرگاههای مرکزی خودروساز ها و نمایندگان آنها یافت نمیشود. مشتری این دستگاهها تعمیرگاههای محلی هستند که به دلیل نداشتن تجهیزات باز و بست چرخ مانند جک چرخ آزادکن، ترجیح میدهند از این دستگاه استفاده کنند. متاسفانه بدلیل استقبال این قشر، برخی تولید کنندگان مطرح دنیا نیز اقدام به ساخت این دستگاه کردهاند.
بالانس درجا دارای یک الکترو موتور میباشد که با صفحه ای چدنی ، لاستیک شما را مانند موتور ماشین به حرکت در میآورد.معمولا باید سرعت لاستیک به 80 الی 90 کیلومتردر ساعت برسد که بتوان آنرا بالانس کرد. قبل از شروع بالانس روی لاستیک با گچ علامتی گذاشته میشود. دستگاه دارای لامپ فلاشر مخصوصی است که با چشمک زدن های پیاپی و گردش لاستیک، نقطه نیاز به نصب وزنه بالانس را مشخص میسازد.مقدار وزنه را نیز روی صفحه نمایشگر نشان میدهد. در نهایت محل نصب را در ساعت 12 نگه داشته و وزنه بالانس نصب میگردد.
معایب دستگاه بالانس درجا
بزرگترین مشکل استفاده از بالانس روکار این است که چون چرخ از ماشین جدا نمیشود، بالانس بر مبنای سیستم جلوبندی انجام میشود. ممکن است سیستم جلوبندی ایرادی داشته باشد و چون بالانس بر مبنای آن انجام میشود، ضعف سیستم پوشانده میشود و در طولانی مدت مشکلات بزرگی را هم برای چرخ و هم برای سیستم جلوبندی بوجود میآورد. در صورتی میتوان بالانس درجا را مفید دانست که مطمئن باشیم سیستم جلوبندی کاملا سالم است. در واقع بالانس درجا لاستیک و جلوبندی را با هم بالانس میکند.
مشکل بعدی در اینست که چون مکانیزم کار کردن دستگاه با اتصال صفحه چدنی با لاستیک است، احتمال خطا ناشی از اصطکاک بسیار زیاد است و این خطا جز بالانس حساب میشود. پس دقت دستگاه کاهش میابد. عیب بعدی چشمی بودن فرایند بالانس و نصب وزنه بصورت چشمی است. هر چقدر هم اپراتور دقیق باشد باز هم امکان خطای انسانی را نمیشود نادیده گرفت.
در دستگاه بالانس درجا،بالانس دینامیکی و استاتیکی معنایی ندارد! این دستگاه تنها قادر به بالانس لبه رینگی آن هم فقط روی رینگ است.
نحوه کار بالانس کامپیوتری
همانطور که از اسم دستگاه مشخص است، بالانس توسط کامپیوتر انجام میشود که میزان خطا را به حداقل میرساند.خصوصا انکه دستگاه های بالانس کامپیوتری بطور منظم کالیبره میشوند.
در بالانس کامپیوتری ، لاستیک از ماشین جدا میشود و روی دستگاه نصب میشود.چرخ توسط الکتروموتور انجام شده و محل دقیق نصب وزنه های بالانس روی صفحه دستگاه مشخص میگردد.دقت این دستگاه بسته به کالیبره شدن آن بسیار بالا میباشد.پس منطقی تر است با این روش اقدام به بالانس لاستیک کنید